Deneysel Ortak Avrupa Torusu, atomların kaynaşmasından elde edilen enerji miktarı rekorunu iki katına çıkardı. Güneş'e güç veren süreç. 24 yıllık nükleer füzyon rekoru kırıldı. İngiltere, Oxford yakınlarındaki Joint European Torus'taki (JET) bilim adamları 9 Şubat'ta atomları bir araya getirerek şimdiye kadar yaratılmış en yüksek sürekli enerji darbesini ürettiklerini ve 1997'de gerçekleştirilen deneylerden elde ettikleri rekoru ikiye katladıklarını açıkladılar. Culham Füzyon Enerjisi Merkezi'nin başkanı olan Chapman’ın yaptığı açıklamada, "Bu tarihi dönüm noktasının sonuçları bizi, büyük bilimsel ve mühendislik zorluklarından birinin üstesinden gelmeye büyük bir adım yaklaştırdı" dedi. Birleşik Krallık Atom Enerjisi Kurumu JET'e ev sahipliği yapıyor, ancak bilimsel programı EUROfusion adlı bir Avrupa işbirliği tarafından yürütülüyor. Araştırmacılar nükleer füzyondan (Güneş'e güç sağlayan süreç) faydalanabilirse, neredeyse sınırsız bir temiz enerji kaynağı sağlamayı vaat ediyor. Ancak şu ana kadar hiçbir deney, ortaya konulandan daha fazla enerji üretmedi. JET'in sonuçları bunu değiştirmiyor, ancak aynı teknolojiyi ve yakıt karışımını kullanan bir takip füzyon reaktörü projesinin iddialı 22 milyar ABD doları olduğunu öne sürüyorlar. 2025'te füzyon deneylerine başlaması planlanan ITER, sonunda bu hedefe ulaşabilecektir. “JET gerçekten tahmin edileni başardı. Aynı modelleme şimdi ITER'nin işe yarayacağını söylüyor, "diyor
.
İki Asırlık Çalışma
Cambridge'deki Massachusetts Institute of Technology'de tokamaklar üzerinde çalışan bir plazma fizikçisi olan Anne White, deneylerin neredeyse yirmi yıllık çalışmanın doruk noktası, bilim adamlarının ITER'nin nasıl davranacağını tahmin etmelerine yardımcı olmak için önemli olduğunu ve çalışma ayarlarını yönlendireceğini söylüyor. JET gibi halka şeklinde olan reaktörler. "JET Ekibini içtenlikle tebrik etti ve füzyon topluluğunda yalnız olmadığımdan eminim, sözlerini kullandı. "JET ve ITER, aşırı ısıtılmış hidrojen izotop gazı olan plazmaları sınırlamak amacıyla manyetik alanlarını kullanır. Isı ve basınç altında, izotoplar helyuma dönüşür ve nötronlar olarak enerji açığa çıkarır. JET, enerji rekorunu kırmak için, güney Fransa'da inşa edilen ITER'ye güç sağlayacak olan aynı karışım olan trityum ve döteryumdan oluşan bir yakıt kullandı. Trityum, hidrojenin nadir ve radyoaktif bir izotopudur; izotop döteryum ile birleştiğinde, reaksiyonlar tek başına döteryum parçacıkları arasındaki reaksiyonlardan çok daha fazla nötron üretir. Bu, enerji çıkışını hızlandırır, ancak JET, makineyi saldırıya hazırlamak için iki yıldan fazla bir yenileme sürecinden geçmek zorunda kaldı. JET 1997'de bir önceki rekorunu kırdığında, trityum en son bir tokamak füzyon deneyi tarafından kullanıldı. 1 Aralık 2021'deki bir deneyde, JET'in tokamak'ı, 5 saniyelik bir füzyon 'darbesi' üzerinden 59 megajul enerji üretti. 1997'de yaklaşık 4 saniyede piyasaya sürülen 21.7 megajülün iki katından fazla. CCFE'de bir plazma bilimcisi olan Fernanda Rimini, 1997 deneyinin hala 'en yüksek güç' rekorunu elinde tutmasına rağmen, bu artış saniyenin sadece bir kısmı kadar sürmüştü ve deneyin ortalama gücü en son testin yarısından daha azdı, diyor. geçen yılki deneysel kampanyayı denetleyen. İyileştirme, 20 yıllık deneysel optimizasyonun yanı sıra, daha az yakıt israfı için tokamak'ın iç duvarını değiştirmeyi de içeren donanım yükseltmelerini gerektirdi, diyor.
Güç Oranı
Rimini, ITER'yi çalıştırmak için çok önemli olacak plazma içinde meydana gelen ısıtma, soğutma ve hareketi anlamak için enerjiyi birkaç saniye içinde üretmek çok önemlidir, diyor Rimini. Proll, beş saniyenin “önemli bir şey” olduğunu ekliyor. " Gerçekten çok etkileyici." Geçen yıl, ABD Enerji Bakanlığı'nın Ulusal Ateşleme Tesisi farklı bir füzyon rekoru kırdı: güç girişine göre kaydedilen en yüksek füzyon gücü çıkışını üretmek için lazer teknolojisini kullandı; bu değer Q olarak adlandırılır ve burada 1'in ortaya konan kadar güç üreteceği yer alır. Tesis, 0.7'lik bir Q'ya ulaştı. Lazer füzyonu için JET'in 1997 rekorunu kıran bir dönüm noktası. Ancak olay kısa sürdü ve saniyenin 4 milyarda biri kadar bir sürede sadece 1,3 megajul üretti.
Rimini, JET'in en son deneyinin Q değerini 5 saniye boyunca 0.33'te sürdürdüğünü söylüyor. JET, ITER'in hacminin onda biri olan küçültülmüş bir versiyonudur. Bir yüzme havuzuna kıyasla bir küvet, diyor Proll. ITER'den daha kolay ısı kaybeder, bu nedenle başa baş olması asla beklenmezdi. Mühendisler, ITER'e JET ile aynı koşulları ve fizik yaklaşımını uygulasaydı, muhtemelen Q'nun 10'luk hedefine ulaşacağını ve harcanan enerjinin on katını üreteceğini söylüyor. Füzyon araştırmacıları tüm cevaplara sahip olmaktan uzaktır. Geriye kalan bir zorluk, örneğin, ITER reaktörünün egzoz bölgesinde oluşan ısıyla uğraşmaktır. ITER'nin egzozu, JET'lerden daha büyük bir alana sahip olacak, ancak artış, başa çıkması gereken güçteki dalgalanma ile orantılı olmayacak. Proll, hangi tasarımın ısıya en iyi dayanması gerektiğini bulmak için araştırmalar sürüyor, ancak araştırmacılar henüz orada değil, diyor. JET'in rekor kıran koşusu, Rimini'nin bilim adamlarının önümüzdeki birkaç yıl içinde analiz edecekleri çok sayıda bilgi topladığını söylediği beş aylık bir kampanyanın son gününde gerçekleşti. Dönüm noktası testine gerçek zamanlı olarak tanık olan Rimini, son deneyin cihazı "mutlak maksimuma" getirdiğini ekliyor. "Zıplayıp birbirimize sarılmadık, 2 metre mesafedeydik ama çok heyecan vericiydi."
Trityum deneyleri JET'in kuğusu olabilir. Geçen yıl, EUROfusion, JET'in operasyonlarını, başladıktan 40 yıl sonra, 2023'ün sonunda sona erdirmeye karar verdi. UKAEA, deneyi devre dışı bırakmayı planladığını söyledi; JET donanımı ve operasyonel uzmanlık, sahadaki diğer projelerde ev bulmaktır.