METAVERSE NEDİR? SANAL DÜNYALAR GERÇEK OLACAK MI?
Özellikle son yıllarda "arsa satışı", "kripto para teknolojisi" ve "block chain" gibi pek çok yeni kavram duyduğunuza eminiz. Facebook'un geçtiğimiz aylarda adını aniden değiştirmesinden, insanların dünya genelinde yaşanan yükselen enflasyon probleminden dolayı yöneldiği kripto paraların yükselişine kadar pek çok şeyi konuşur hale geldik. Peki en son çıkan akım ne mi, Metaverse. Metaverse kelimesini mutlaka en az bir kere duymuşsunuzdur. Peki tam olarak ne olduğunu biliyor musunuz?
Metaverse Nedir
Metaverse'ün ne olduğunu anlatmaya başlamadan önce kelimenin ne anlama geldiğini açıklayalım. Meta, Yunanca'da sonra ve öte anlamlarına gelir. Yine İngilizce'deki universe kelimesiyle birleşiminden Metaverse isimli bir terim çıkıyor. Yani Metaverse, evren ötesi demektir. Metaverse kısaca, bütün dijital dünyaların birleşmesiyle oluşan sanal paylaşım alanına verilen isim.
Metaverse terimi ilk defa Neal Stephenson tarafından yazılmış Snow Crash isimli romanda kullanılmıştır. Metaverse en genel tabiriyle arttırılmış gerçeklik teknolojisiyle donatılmış, onu kullanan kişilerce deneyimlenen kocaman bir sanal evrendir. İnsanların dijital avatarlarıyla birlikte sosyalleşebileceği, aktiviteler yapabileceği bir sanal dünya. Metaverse sayesinde insanlar sanal gerçekçik teknolojisiyle sanal dünyalara girebilecek ve dilediği şeyleri yapabilecekler.
Metaverse Örnekleri: Ready Player One & Second Life
İnsanların çoğu gelecekte oluşturulacak olan Metaverse'e arttırılmış gerçeklik yoluyla ulaşabilecek. Metaverse'ün ne olduğu hakkında hiçbir fikriniz yoksa size "Ready Player One" isimli bir filmi izlemenizi önerebiliriz. 2018 yılında sinemaya uyarlanmış bu kitapta sanal dünyalar çok iyi bir şekilde betimleniyor. Bu kitapta insanlık sanal gerçeklik teknolojisiyle dijital bir dünyada, tıpkı gerçek dünyada yaşıyormuşçasına yaşayabiliyor. Metaverse'e benzeyen bir başka örnek ise "Second Life" isimli oyun. Bu oyunda kendi avatarınızı oluşturuyor, insanlarla etkileşim kuruyor, gerçek hayatta yaptığınız şeyleri sanal olarak da yapabiliyorsunuz. İşte Metaverse'ün de bu şekilde bir sanal dünya olması bekleniyor.
Metaverse'te Neler Olacak
Web 3.0'la birlikte zaten insanların dijital platformlarda birbirleriyle iletişim kurabildiğini biliyoruz. Lakin Metaverse fikri, bu olayı çok daha yukarı seviyelere çıkarıyor. İnsanlar Metaverse sayesinde kendilerini sanal gerçeklik ya da arttırılmış gerçeklik teknolojisiyle dijital bir evrenin içine sokacak ve bu evrenin derinliklerinde kaybolabilecek.. Sanal gerçeklik teknolojisi günümüzde çoğunlukla oyunlarda tercih ediliyor. Fakat Metaverse'ün ileriki yıllarda çok daha farklı sektörlere ve daha uzun bir zaman sonra da çoğu kişinin evine girmesi bekleniyor. Yani bu sanal evrende üç boyutlu avatarlarımızla gezebileceğiz, çalışabileceğiz, oyun oynayabileceğiz, konsere gidebileceğiz, alışveriş yapabileceğiz, resim çizebileceğiz, okula gidebileceğiz. Kelimenin tam anlamıyla dilediğiniz tüm her şeyi, hatta gerçek dünyada yapamadığınız birçok şeyi Metaverse içerisinde yapabilir hale geleceksiniz. Tüm bunları öğrenmek gerçekten de insanın içini gıdıklıyor. Ancak bu olayları şu an sadece düşünmekle yetiniyoruz.
Metaverse'ün ekonomisinin de büyük ihtimalle kripto paralarla döndürüleceği düşünülüyor. Zaten son zamanlarda sürekli olarak NFT terimini duymuşsunuzdur. NFT şeklinde satılan birçok eser dijital dünyalarda barınıyor. Metaverse, block-chain teknolojisiyle birlikte sahip olunan sanal varlıkları dijital evrenlerde kullanabilme hakkı sağlayacak. İşin özü kripto paralar ve NFTler, sanal bir ekonomiyi başarılı bir şekilde oluşturmanın en uygun parçalarından birisi.
Metaverse Üzerine Yapılan Çalışmalar
Sanal dünyalar hakkında her sene yeni trendler ortaya çıkıyor fakat hepsi bir süre sonra unutuluyor ve gündemden düşüyor. Fakat siz de farkındasınızdır ki Metaverse, yaklaşık 2-3 yıldır sürekli gündemde olan bir konu. Zaten dünyanın ileri gelen teknoloji şirketleri de Metaverse'ü geliştirme amacıyla bu sektöre çok büyük yatırımlarda bulunuyor. Yani Metaverse'ün bir gün gerçekleşeceğinden eminiz diyebiliriz. Çoğu şirket, her şeyin beklendiği gibi gitmesi dahilinde insanların zamanlarını bu alternatif evrenlerde geçireceklerini bildiklerinden ötürü buraya ciddi paralar harcıyor. Facebook ise bu yatırımcıların en başında gelen şirketlerden birisi. Facebook Metaverse için, "Metaverse, fiziksel alanda olmayan kişilerle bir şeyler oluşturabileceğiniz, onlarla iletişim kurabileceğiniz, etrafını keşfedebileceğiniz bir sanal alan." ifadesini kullanıyor. Facebook 2014 yılında tam 2 milyar dolar karşılığında Oculus isimli bir sanal gerçeklik gözlüğü üzerine araştırma yapan şirketi satın alarak bu sektöre adım atmıştır. Geçtiğimiz aylarda da "Horizon Work Rooms" isimli sanal ofislerini tanıtmışlardı. Bu şekilde de iş dünyasının da Metaverse'e taşınabileceğinin sinyalini vermişlerdi.
Facebook bu işe o kadar önem veriyor ki, geçtiğimiz aylarda Metaverse araştırmaları için on bin Avrupalı çalışan alacağını duyurdu. Hatta ismini de Facebook'tan Meta'ya çevirdiler. Metaverse'ün yeni ekonomik, sosyal ve yaratıcı fırsatların önünü açma potansiyeli bulunuyor. Avrupalılar da bunu başlatan kişiler olacak.
Elbette Facebook dışında da pek çok farklı sektör Metaverse üzerinde büyük çalışmalar yapıyor. Örneğin Epic Games'in CEO'su Tim Sweeney de bu konu hakkında bazı yorumlarda bulunmuştur. Tim Sweeney, insanların Metaverse sayesinde sanal alemde birlikte oyun oynayabileceğini, Netflix'ten dizi izleyebileceğini söylemiştir.